Στο άρθρο 2 παρ. Α υποπαρ. Α.4 άρθρο 2 παρ. 3-4 του Ν 4336/2015 (ΦΕΚ Α΄ 94/14.8.2015) ορίζεται ότι: «4. Εντός τεσσάρων (4) μηνών από της ενάρξεως της ισχύος του παρόντος νόμου, κάθε διάδικος δύναται να ζητήσει με κλήση, ατελώς, να επαναπροσδιοριστεί υπόθεση που είχε προσδιοριστεί πέραν της τριετίας από της ενάρξεως της ισχύος του παρόντος νόμου, σε συντομότερη δικάσιμο. Μετά την πάροδο της ανωτέρω προθεσμίας, επαναπροσδιορίζεται αυτεπαγγέλτως εντός τριετίας από της ενάρξεως της ισχύος του παρόντος νόμου το σύνολο των υποθέσεων, οι οποίες έχουν ήδη προσδιοριστεί πέραν της τριετίας, αρχίζοντας από αυτές που έχουν προσδιοριστεί συντομότερα με προτίμηση στις σημαντικότερες, σύμφωνα με την παρ. 6, υποθέσεις».
Το ανωτέρω άρθρο – χρησμός της 14ης Αυγούστου 2015 εισήγαγε μία πρωτόγνωρη στα ελληνικά δικαστικά χρονικά διαδικασία, αυτή της επίσπευσης δικασίμου, με την οποία επιφορτίστηκαν, σχεδόν εξ ολοκλήρου, οι γραμματείες των Ειρηνοδικείων, καθώς δεν ήταν, παρά ελάχιστοι, οι αιτούντες που επέλεξαν να καταθέσουν κλήση επαναπροσδιορισμού της δικασίμου τους.
Από το σύνολο των περίπου εκατόν εβδομήντα χιλιάδων (170.000) αιτήσεων υπαγωγής στις διατάξεις του Νόμου 3869/2010, οι οποίες είχαν κατατεθεί μέχρι και την 14η-08-2015 και θα δικασθούν με τις διατάξεις των Νόμων 3869/2010 και 4161/2013, εκατό χιλιάδες (100.000) είναι αυτές που εκκρεμούν στα ελληνικά Δικαστήρια και έχουν ήδη ή πρόκειται, στο εγγύς μέλλον να επαναπροσδιοριστούν σε δικασίμους που θα εκτείνονται - ως τυπικά προβλέπεται - μέχρι το τέλος του έτους 2018.
Σε αυτές τις εκκρεμείς αιτήσεις, θα πρέπει να προσθέσουμε όσες κατατέθηκαν το διάστημα από 14-08-2015 και μέχρι την 31η -12-2015, για τις οποίες θα ισχύσει το υβριδικό σύστημα των Νόμων 3869/2010, 4161/2013 και 4336/2015. Οι εικόνες ντροπής των περσινών Χριστουγέννων, με τις ουρές των δανειοληπτών και των συνηγόρων τους, προκύπτουσες από την ανικανότητα έγκαιρης χορήγησης των προαπαιτουμένων βεβαιώσεων οφειλών και των δανειακών συμβάσεων από μεριάς των πιστωτικών ιδρυμάτων και με αποκλειστικό σκοπό την κατάθεση, πριν την έναρξη ισχύος των τουλάχιστον αμφιλεγόμενων διατάξεων του Ν. 4346/2015, αύξησαν σημαντικά τον όγκο των νέων αιτήσεων, η πλειονότητα των οποίων προσδιορίσθηκε προς εκδίκαση για το διάστημα μέχρι το τέλος του έτους 2018 και κατά συνέπεια δεν θα υποστεί νέα, οίκοθεν, αλλαγή της ημερομηνίας εκδίκασης.
Οι αλλαγές που επέφερε στο Νόμο Κατσέλη, ο Ν. 4346/2015, αυτό το περιπτωσιολογικό, τεχνοκρατικό και εν πολλοίς ανεφάρμοστο νομοθέτημα, ήταν τόσο καταλυτικές που ο αριθμός των νέων αιτήσεων υπαγωγής στις διατάξεις του, δεν ξεπέρασαν, στο μεγαλύτερο Ειρηνοδικείο της χώρας, το Ειρηνοδικείο Αθηνών, συνολικά για ολόκληρο το έτος 2016, τις δύο χιλιάδες (2.000), με φθίνουσα μάλιστα πορεία, όταν την περίοδο 2010-2015, αυτές ανέρχονταν, κατά μέσο όρο στις οκτώ χιλιάδες (8.000) ετησίως.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τα δάνεια των νοικοκυριών ανέρχονται συνολικά στο ποσό των 96,3 δις ευρώ, ενώ ποσοστό 45% αυτών, ήτοι ένα συνολικό ποσό της τάξης των 43,4 δις ευρώ (28,1 δις αντιπροσωπεύουν τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια και 15,3 δις τα κόκκινα καταναλωτικά δάνεια των νοικοκυριών) θεωρείται, αυτή τη στιγμή, κόκκινο. Από το σύνολο των 43,4 δις ευρώ κόκκινων δανείων νοικοκυριών, 18 δις ευρώ θεωρείται ότι αντιπροσωπεύουν το συνολικό ύψος των οφειλών που έχουν περιληφθεί στις 170.000 κατατεθειμένες, στο πλαίσιο υπαγωγής του Νόμου Κατσέλη, αιτήσεις.
Οι ευρωπαϊκές επιταγές για επιτάχυνση της εκδίκασης των ανωτέρω εκκρεμών υποθέσεων, αφού πρώτα απέκτησαν τη μορφή ψηφισμένου Νόμου, εν συνεχεία ξεκίνησαν να απασχολούν το Υπουργείο Δικαιοσύνης ως προς τη διερεύνηση των τρόπων εφαρμογής τους. Όλες οι υποθέσεις που στις 14-08-2015 εκκρεμούσαν, ήτοι δεν είχαν μέχρι τότε εκδικασθεί και δεν είχε επέλθει προδικαστικός ή δικαστικός συμβιβασμός και οι οποίες είχαν προσδιορισθεί προς εκδίκαση για το διάστημα από 01-01-2019 και εντεύθεν, θα πρέπει με επιμέλεια των γραμματειών των Ειρηνοδικείων να επαναπροσδιορισθούν προς εκδίκαση σε δικασίμους μέχρι τις 31-12-2018.
Αυτό μέχρι σήμερα, με την εικόνα από το σύνολο των Ειρηνοδικείων της Αττικής, φαντάζει αν όχι απόλυτα ανέφικτο, τουλάχιστον αρκετά απίθανο να συμβεί. Όπως είχε επισημανθεί στους αρμόδιους φορείς, ήδη από τον μήνα Σεπτέμβριο του έτους 2015, η ολοκλήρωση της εκδίκασης του συνόλου των υποθέσεων του Νόμου Κατσέλη, μέχρι και τις 31-12-2018, απαιτούσε:
α) την επιτάχυνση της πρόσληψης των νέων επιτυχόντων του Διαγωνισμού Ειρηνοδικών, β) την πρόσληψη νέου προσωπικού που θα στελέχωνε τις γραμματείες των ειρηνοδικείων, γ) τη βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδομής των ειρηνοδικειακών καταστημάτων με σκοπό την έγκαιρη και αποδεδειγμένη ενημέρωση των δανειοληπτών και των συνηγόρων τους αναφορικά με τη νέα ημερομηνία εκδίκασης, δ) την, σε πολλές περιπτώσεις, επιβεβλημένη αλλαγή στέγης περιφερειακών Ειρηνοδικείων, με σκοπό την ύπαρξη, πλέον της μίας, αιθουσών, ε) την εξέταση της δυνατότητας δημιουργίας Υπερειρηνοδικείων ανά γεωγραφικό τομέα με σκοπό το «μάζεμα» της διασποράς των υποθέσεων και στ) την αλλαγή της διαδικασίας από μη γνήσια Εκουσία Δικαιοδοσία, σε γνήσια Εκουσία Δικαιοδοσία, με σκοπό την επιτάχυνση του χρόνου εκδίκασης.
Από το σύνολο των ανωτέρω έξι (6) μέτρων επιτάχυνσης, έχει τύχει εφαρμογής, μέχρι σήμερα, μόνο η πρόσληψη των νέων Ειρηνοδικών, στην πλειονότητα των Ειρηνοδικείων της Αττικής.
Η εικόνα του πρώτου έτους εφαρμογής έδειξε ότι, με εξαίρεση το Ειρηνοδικείο Αθηνών, όπου υπάρχει επαρκής αριθμός αιθουσών εκδίκασης και Δικαστών, το σύνολο των υπολοίπων περιφερειακών Ειρηνοδικείων αδυνατεί, αλλού μερικώς και αλλού πλήρως και δικαιολογημένα, να εφαρμόσει τις διατάξεις για την επίσπευση δικασίμων.
Στο Ειρηνοδικείο Αθηνών, από 01-01-2017 θα υπάρχουν συνολικά, πέντε (5) δικαστικές αίθουσες –τρεις (3) για αιτήσεις προσδιορισμένες είτε αρχικώς, είτε εξ’ αναβολής, σε δικασίμους μέχρι το τέλος του έτους 2018 και δύο (2) για όσες επαναπροσδιορίζονται σταδιακά από τη γραμματεία προς εκδίκαση μέχρι το τέλος του έτους 2018- που θα στεγάζουν, έκαστη εξ’ αυτών, καθημερινά την εκδίκαση ενός πινακίου είκοσι (20) έως είκοσι πέντε (25) υποθέσεων του Νόμου Κατσέλη. Αυτή τη στιγμή και με την παρούσα υποδομή το Ειρηνοδικείο Αθηνών έχει κατορθώσει να επαναπροσδιορίσει υποθέσεις που ήταν αρχικά προσδιορισμένες το διάστημα από Ιανουάριο μέχρι Ιούνιο 2019, ενώ γίνεται και ηλεκτρονική ανάρτηση των νέων δικασίμων στη δικτυακή σελίδα του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, χωρίς δυστυχώς να υπάρχει δυνατότητα αναζήτησης με τα στοιχεία του διαδίκου.
Πέραν των ανωτέρω προβληματισμών, μείζον ζήτημα ανακύπτει και από τον τρόπο ενημέρωσης των διαδίκων για τη νέα ημερομηνία εκδίκασης. Η λύση της επίδοσης της νέας δικασίμου με δικαστικό επιμελητή, λύση η οποία θα παρήγαγε και το βέλτιστο αποτέλεσμα, εγκαταλείφθηκε εξαρχής λόγω κόστους και προτιμήθηκαν μέθοδοι όπως η αποστολή συστημένων επιστολών, η τηλεφωνική ενημέρωση και τέλος η ανάρτηση πινάκων των νέων δικασίμων εντός των Ειρηνοδικείων.
Το ζήτημα της έγκαιρης ενημέρωσης είναι ιδιαιτέρως κρίσιμο, καθώς τυχόν ελλιπής προετοιμασία, απουσία συνηγόρου ή/και απουσία διαδίκου από την επαναπροσδιορισμένη δίκη θα οδηγήσει σε βέβαιη έκδοση απορριπτικής αποφάσεως. Για το λόγο αυτό απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή και συνεχής έλεγχος των νέων ημερομηνιών, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις αλλαγής διεύθυνσης, ή νέου τηλεφώνου επικοινωνίας που θα καταστήσει την ενημέρωση αδύνατη ή μη έγκαιρη.
Συμπερασματικά, η λύση της επίσπευσης δικασίμων που αρχικά προβλέφθηκε με σκοπό α) την ολοκλήρωση της εκδίκασης του συνόλου των υποθέσεων του Νόμου Κατσέλη μέχρι τις 31/12/2018 - χρονικό σημείο που συμπίπτει και με την καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή νέας αίτησης υπαγωγής με αίτημα προστασίας της πρώτης κατοικίας του δανειολήπτη - και β) την αντιμετώπιση της αρνησιδικίας που είχε προκληθεί από δικασίμους που εκτείνονταν μέχρι και το έτος 2031, με τις παρούσες συνθήκες είναι καταδικασμένη να αποτύχει.
Η εκδίκαση των εκκρεμών υποθέσεων με βάση τα σημερινά δεδομένα, θα παραταθεί αναγκαστικά για διάστημα τουλάχιστον ενός ή δύο ετών, ήτοι τουλάχιστον μέχρι το τέλος του έτους 2019 ή 2020, ενώ η αρνησιδικία των μακρινών δικασίμων θα δώσει τη θέση της σε φαινόμενα ερημοδικίας λόγω πλημμελούς ή ελλείπουσας ενημέρωσης. Περαιτέρω, υπάρχει και η παράμετρος που ουδείς υπολόγισε, δηλαδή ο προγραμματισμός των δικαστηρίων στα οποία παρίστανται οι πληρεξούσιοι δικηγόροι, που δεν εξυπακούεται ότι θα είναι διαθέσιμοι σε οποιαδήποτε τυχαία ορισθείσα δικάσιμο τους ανακοινωθεί, γεγονός που θα οδηγήσει σε δικαιολογημένα αιτήματα αναβολών και νέες καθυστερήσεις. Δυστυχώς το αδιέξοδο στην αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων μοιάζει να εντείνεται.
Μ. Κούβαρης
Πηγή: liberal.gr
Financial & Law:
Έχετε τραπεζικές οφειλές; Επικοινωνήστε τώρα μαζί μας για να μάθετε πώς μπορείτε να τις ρυθμίσετε αποτελεσματικά με τη βοήθεια των έμπειρων χρηματοοικονομικών και νομικών μας συμβούλων!
Τηλέφωνα: 210.3300078 - 215.5509237 - 210.3300660 - 6945976642
